યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રાલયે સ્પોર્ટ્સ 2025 (એનસીએએએફએસ-2025)માં ઉંમર સાથે છેતરપિંડી સામે રાષ્ટ્રીય આચારસંહિતાના મુસદ્દા પર ટિપ્પણીઓ આમંત્રિત કરી

ડ્રાફ્ટ કોડ ભારતીય રમતગમતમાં વાજબી સ્પર્ધા, નૈતિક શાસન અને ઉન્નત જવાબદારી સુનિશ્ચિત કરે છે

રાષ્ટ્રીય આચારસંહિતાનો મુસદ્દો વય સાથેની છેતરપિંડીને સંબોધિત કરે છે, અસલી રમતવીરોનું રક્ષણ કરે છે અને રમતગમતની અખંડતાને જાળવી રાખે છે

(જી.એન.એસ) તા. 13

યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રાલયે પરામર્શ પ્રક્રિયાના ભાગરૂપે સામાન્ય જનતા અને હિતધારકો પાસેથી ટિપ્પણીઓ/સૂચનો મંગાવવા માટે સ્પોર્ટ્સમાં ઉંમર છેતરપિંડી સામે રાષ્ટ્રીય આચારસંહિતા (એનસીએએએએફએસ) 2025નો ડ્રાફ્ટ જાહેર કર્યો છે. આ બાબત વયની છેતરપિંડીને વ્યાપકપણે સંબોધિત કરે છે, જેનો ઉદ્દેશ અસલી રમતવીરોનું રક્ષણ કરવાનો અને રાષ્ટ્રવ્યાપી રમતગમત સ્પર્ધાઓની અખંડતાને જાળવવાનો છે. આ સુધારો લગભગ 15 વર્ષ પછી હાથ ધરવામાં આવ્યો છે. જે ભારતીય રમતગમતમાં વાજબી સ્પર્ધા, નૈતિક શાસન અને જવાબદારી વધારવા માટે વર્તમાન માળખામાં નોંધપાત્ર અપડેટ દર્શાવે છે.

સંહિતાનો ઉદ્દેશ આ મુજબ છેઃ-

• ઉંમરની છેતરપિંડીને અટકાવીને વાજબી સ્પર્ધાની ખાતરી કરો, જે રમતગમતની અખંડતા સાથે સમાધાન કરે છે.
• કેન્દ્રિય ડેટાબેઝ દ્વારા વય નિર્ધારણ માટે એક મજબૂત ચકાસણી પ્રણાલીનો અમલ કરો.
• એથ્લિટ્સ, કોચ અને અધિકારીઓ માટે સખત દંડ દાખલ કરો, જેઓ ઉંમરના રેકોર્ડને ખોટી રીતે રજૂ કરવા બદલ દોષિત ઠરે છે.
• આંતરરાષ્ટ્રીય શ્રેષ્ઠ પ્રણાલિઓ સાથે તાલમેલ બેસાડીને રમતગમતના શાસનમાં પારદર્શકતા અને જવાબદારી વધારવી.

એનસીએએએએફએસ 2025ની મુખ્ય વિશેષતાઓ નીચે મુજબ છેઃ

1. ફરજિયાત વયની ચકાસણી અને ડિજિટલ લોકિંગઃ તમામ રમતવીરોએ રજિસ્ટ્રેશન પ્રક્રિયા દરમિયાન ત્રણ ફરજિયાત દસ્તાવેજો રજૂ કરવા પડશે. ખરાઈ કર્યા પછી, રમતવીરની ઉંમરને સુરક્ષિત રીતે કેન્દ્રીયકૃત ડિજિટલ ડેટાબેઝમાં રેકોર્ડ કરવામાં આવશે અને ભવિષ્યમાં કોઈ પણ પ્રકારની હેરાફેરી અટકાવવા માટે તેમની ચકાસાયેલી ઉંમરને કાયમી ધોરણે લોક કરવામાં આવશે.
2. વયની વિસંગતતા માટે તબીબી તપાસઃ વયની વિસંગતતાને લગતા કિસ્સાઓ માટે તબીબી તપાસમાં TW3 પદ્ધતિ, એમઆરઆઈ સ્કેન અને સામાન્ય શારીરિક અને દંત તપાસનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. વધુમાં, એથ્લેટની ઉંમરને સચોટ રીતે નક્કી કરવા માટે એઆઇ-આધારિત હાડકાનું મૂલ્યાંકન પાયલોટ તબક્કામાં કરવામાં આવશે. આ પરીક્ષાઓમાંથી ઉદ્ભવતા કોઈપણ વિવાદોને વધુ સમીક્ષા માટે નિયુક્ત અપીલ મેડિકલ પેનલ મારફતે અપીલ કરી શકાય છે.
3. ઉલ્લંઘન માટે એકસમાન દંડઃ વય સાથે છેતરપિંડીના ઉલ્લંઘન માટે કડક દંડ લાગુ કરવામાં આવશે. પ્રથમ ઉલ્લંઘન પર દોષી સાબિત થયેલા એથ્લેટ્સને તમામ સ્પર્ધાઓમાંથી બે વર્ષના પ્રતિબંધનો સામનો કરવો પડશે, તેની સાથે સાથે કોઈ પણ ટાઇટલ અથવા જીતેલા ચંદ્રકો જપ્ત કરવામાં આવશે. બીજા ઉલ્લંઘનના પરિણામે આજીવન પ્રતિબંધ અને દંડ સંહિતા હેઠળ કાનૂની કાર્યવાહી શરૂ કરવામાં આવશે. દોષી સાબિત થયેલા કોચ અને અન્ય અધિકારીઓને પણ તેમની ભૂમિકાઓથી સસ્પેન્શન અને અવરોધનો સામનો કરવો પડશે.
4. વ્હિસલ-બ્લોઅર મિકેનિઝમ: હિતધારકો માટે અનામી રીતે વય છેતરપિંડીના કેસોની જાણ કરવા માટે એક સુરક્ષિત અને ગોપનીય પ્લેટફોર્મ બનાવવામાં આવશે. આ ઉપરાંત, વ્હિસલ-બ્લોઅર્સને સાચા અહેવાલો સાથે આગળ આવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે પુરસ્કાર પ્રણાલી લાગુ કરવામાં આવશે.
5. એમ્નેસ્ટી પ્રોગ્રામ ફોર સેલ્ફ-ડિસ્ક્લોઝર: છ મહિનાની એક વખતની એમ્નેસ્ટી વિન્ડો પ્રદાન કરવામાં આવશે. જે એથ્લેટ્સને સજા વિના સ્વેચ્છાએ તેમની સાચી ઉંમર જાહેર કરવાની મંજૂરી આપશે. આ એમ્નેસ્ટી પ્રોગ્રામમાં ભાગ લેનારા એથ્લેટ્સની કામગીરીની સમીક્ષા કરવામાં આવશે અને ત્યારબાદ તેમને યોગ્ય વય જૂથમાં ફરીથી સોંપવામાં આવશે.
6. દ્વિ-સ્તરીય અપીલ તંત્રઃ દ્વિ-સ્તરીય અપીલ વ્યવસ્થા વય નિર્ધારણ સાથે સંબંધિત વિવાદોનું સમાધાન કરશે. પ્રારંભિક તબીબી તપાસના તારણોથી અસંતુષ્ટ એથ્લેટ્સ પ્રથમ પ્રાદેશિક અપીલ પેનલને અપીલ કરી શકે છે. જો ત્યાર બાદ પણ અસંતુષ્ટ હોય તો એથ્લીટ્સ સેન્ટ્રલ અપીલ્સ કમિટી (સીએસી)નો સંપર્ક કરી શકે છે. સીએસીનો નિર્ણય અંતિમ અને સામેલ તમામ પક્ષો માટે બંધનકર્તા રહેશે.
7. પ્રામાણિકતા/અનુપાલન અધિકારીઓની ભૂમિકાઃ દરેક સ્પર્ધા માટે નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ફેડરેશન્સ (એનએસએફ) દ્વારા પ્રામાણિકતા/અનુપાલન અધિકારીઓની નિમણૂંક કરવામાં આવશે અને તેઓ સંહિતાની જોગવાઈઓનું ચુસ્તપણે પાલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે જવાબદાર રહેશે. તેમની પ્રાથમિક ફરજોમાં વય-સંબંધિત દસ્તાવેજોની ચકાસણી, અનુપાલન પ્રક્રિયાની દેખરેખ, વય છેતરપિંડીને ઓળખવા અને અટકાવવા, અને કોઈપણ ઉલ્લંઘનની તાત્કાલિક જાણ કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
8. સમર્પિત રાષ્ટ્રીય ડેટાબેઝઃ રમતવીરોની ઉંમરની ખરાઈનો તમામ ડેટા સુરક્ષિત રીતે સંગ્રહ કરવા માટે નેશનલ સ્પોર્ટ્સ રિપોઝિટરી સિસ્ટમ (એનએસઆરએસ) સાથે જોડાયેલું એક સમર્પિત, કેન્દ્રીયકૃત ડિજિટલ પોર્ટલ સ્થાપિત કરવામાં આવશે. ડિજિટલ પર્સનલ ડેટા પ્રોટેક્શન એક્ટ, 2023ની જોગવાઈઓનું કડક પાલન કરીને સગીરોના વ્યક્તિગત ડેટાનું વ્યવસ્થાપન અને સુરક્ષા થાય તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે વિશેષ કાળજી લેવામાં આવશે. જે કાયદેસર, ન્યાયી અને પારદર્શક પ્રક્રિયા સુનિશ્ચિત કરે છે.
9. QR–enabled ID કાર્ડ્સઃ સફળ ખરાઈ બાદ એથ્લેટ્સને QR કોડ સાથે એમ્બેડેડ આઈડી કાર્ડ મળશે. આ આઈડી કાર્ડ્સ ડિજિલોકર પ્લેટફોર્મ દ્વારા ડિજિટલ રૂપે સુલભ બનાવવામાં આવશે અને તમામ રમતગમતની ઇવેન્ટ્સમાં ભાગ લેવા માટે ફરજિયાતપણે પ્રસ્તુત કરવું જરૂરી છે.
10. જાહેર જવાબદારી અને પારદર્શકતાઃ આચારસંહિતાના અસરકારક અમલીકરણને સુનિશ્ચિત કરવા માટે એક મજબૂત નિરીક્ષણ માળખું સ્થાપિત કરવામાં આવશે. યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રાલય એનએસએફ અને સ્પોર્ટ્સ ઓથોરિટી ઓફ (એસએઆઈ)ને નિયમિતપણે વિસ્તૃત અનુપાલન અહેવાલો સુપરત કરવાની જરૂરિયાત દ્વારા અનુપાલનની દેખરેખ રાખશે, જેથી જવાબદારી સુનિશ્ચિત થશે અને સ્થાપિત માર્ગદર્શિકાનું પાલન સુનિશ્ચિત થશે.

માન્યતા પ્રાપ્ત રાષ્ટ્રીય ખેલ મહાસંઘ (એનએસએફ), સ્પોર્ટ્સ ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (એસએઆઈ), કેન્દ્ર સરકારના વિભાગો અને કેન્દ્રીય જાહેર ક્ષેત્રના એકમો (પીએસયુ) દ્વારા સંચાલિત રમત નિયંત્રણ બોર્ડ અને એનજીઓ, એનએસપીઓ, જાહેર/ખાનગી એજન્સીઓ અને રમતગમતના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપતી સંસ્થાઓ સાથે સંકળાયેલા તમામ રમતવીરો, કોચ, અધિકારીઓ, વહીવટકર્તાઓ અને સહાયક કર્મચારીઓને ડ્રાફ્ટ એનસીએએએફએસ લાગુ પડશે.

એનસીએએએફએસના મુસદ્દામાં જોગવાઇ કરવામાં આવી છે કે રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો કાં તો આ નીતિ અપનાવી શકે છે અથવા રાષ્ટ્રવ્યાપી એકરૂપતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે તેમની પોતાની નીતિ વિકસાવવા માટે મોડેલ માળખા તરીકે તેનો ઉપયોગ કરી શકે છે.