By
(જી.એન.એસ) તા. 22
PM સ્મૃતિચિહ્નો ઈ-ઓક્શનની 7મી આવૃત્તિમાં ગુજરાતની હસ્તકલા અને સંસ્કૃતિનો સમૃદ્ધ ઇતિહાસ ઝળકે છે, જેમાં માનનીય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીને ભેટમાં આપવામાં આવેલી 1,300થી વધુ ભેટોમાંથી રાજ્યની 86 ખાસ વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે.
2019માં શરૂ કરાયેલ, ઈ-ઓક્શન ભારતભરના નાગરિકોને માનનીય પ્રધાનમંત્રીને ભેટમાં આપવામાં આવેલી ખાસ વસ્તુઓ માટે બોલી લગાવવાની મંજૂરી આપે છે. હરાજીમાંથી મળેલી બધી રકમનો સીધો લાભ નમામી ગંગે પ્રોજેક્ટને મળે છે, જે ગંગા નદીને પુનર્જીવિત કરવા માટે એક મુખ્ય પહેલ છે. હરાજી માટે રાખવામાં આવેલા સ્મૃતિચિહ્નોમાં ભારતના દરેક ક્ષેત્રના ચિત્રો, શિલ્પો, કાપડ, લોક અને આદિવાસી કલાકૃતિઓ, રમતગમતના સ્મૃતિચિત્રો અને ઔપચારિક વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે. ગુજરાત કલેક્શન આ વિવિધતાને સંપૂર્ણ રીતે દર્શાવે છે:
કચ્છની જીવંત લિપ્પન આર્ટ ફ્રેમ ભગવાન ગણેશની દિવ્ય હાજરીને કેદ કરે છે, જ્યારે અરીસાથી જડેલી રચનાઓ પ્રકૃતિ અને સમુદાય પરંપરાઓ સાથે સુમેળ દર્શાવે છે. ગુજરાતના કચ્છ પ્રદેશમાંથી ઉદ્ભવેલી, લિપ્પન આર્ટ માટીના રાહત કાર્ય અને અરીસાની સજાવટનું એક અનોખું મિશ્રણ છે, જે રબારી અને મુતવા જેવા સમુદાયો દ્વારા પ્રેક્ટિસ કરવામાં આવે છે. પરંપરાગત રીતે, તેનો ઉપયોગ ઘરની દિવાલોને શણગારવા માટે થાય છે, જે દુષ્ટ આત્માઓને દૂર રાખવા માટે માનવામાં આવે છે, જ્યારે તેના રૂપરેખા સ્થાનિક લોકવાયકાઓ, આધ્યાત્મિકતા અને સાંસ્કૃતિક માન્યતાઓને રજૂ કરે છે. આ ઉત્કૃષ્ટ ફ્રેમ, ભગવાન ગણેશની દિવ્ય હાજરીને કુદરતી તત્વોની સુંદરતા સાથે જોડે છે.
એક આકર્ષક ભીલ આદિવાસી જેકેટ ઘાટા રંગો અને સુંદર ભરતકામ દર્શાવે છે, જે ગુજરાતના આદિવાસી સમુદાયોના કલાત્મક વારસાની ઉજવણી કરે છે. જેકેટને સફેદ ભરતકામથી સુંદર રીતે શણગારવામાં આવ્યું છે, જેમાં કોલર અને ખભાની આસપાસ ગોળાકાર રૂપરેખાઓ, આગળના ભાગમાં ટપકાંવાળી ઊભી રેખાઓ અને છાતીનો મુખ્ય ભાગ અને ખિસ્સા પર ગોળાકાર ફૂલો સાથે શૈલીયુક્ત ફૂલોની ડિઝાઇન છે. ભીલ આદિજાતિની કલાત્મકતાનો પુરાવો, આ વસ્ત્ર તેમની વિશિષ્ટ દ્રશ્ય ભાષા અને સાંસ્કૃતિક વારસાને આગળ ધપાવે છે.
કાપડ કલાના દુર્લભ સ્વરૂપ, માતાની પછેડી દર્શાવતી એક ખૂબ જ કાળજીપૂર્વક બનાવેલી ફ્રેમ, હરાજી માટે તૈયાર છે. ગુજરાતમાંથી ઉદ્ભવેલી, આ જીવંત કલા સ્વરૂપનો શાબ્દિક અર્થ માતા દેવીની પાછળ થાય છે. પરંપરાગત રીતે હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલા વાઘરી સમુદાય દ્વારા બનાવવામાં આવેલ, તે માતા દેવી અને તેમના કથાઓના જટિલ ચિત્રોથી શણગારેલા પોર્ટેબલ મંદિર તરીકે સેવા આપે છે. આ જીવંત અને સમૃદ્ધ રીતે શણગારેલી ફ્રેમમાં નવ કમ્પાર્ટમેન્ટ છે જે દેવી લક્ષ્મીને કેન્દ્રીય દેવી તરીકે દર્શાવે છે. અન્ય કમ્પાર્ટમેન્ટમાં ભગવાન ગણેશ જેવા અન્ય દેવતાઓ અને માતા દેવીના પ્રાદેશિક અભિવ્યક્તિ દર્શાવે છે. પૌરાણિક વ્યક્તિઓ સાથે ભક્તો પણ કાપડને શણગારતા જોઈ શકાય છે. નવ કમ્પાર્ટમેન્ટની આસપાસ એક સુશોભન ડબલ લાઇનવાળી પૃષ્ઠભૂમિ છે અને લાલ અને કાળા જેવા વિરોધાભાસી રંગોનો આંતરપ્રક્રિયા થાય છે.
અન્ય વસ્તુઓમાં રોગન કલા, કાપડ શાલ અને ચિત્રોનો પણ સમાવેશ થાય છે, જે દરેક ગુજરાતભરમાં શ્રદ્ધા, હસ્તકલા અને દૈનિક જીવનની વાર્તા કહે છે.
બધી વસ્તુઓ NGMA, દિલ્હી ખાતે પ્રદર્શિત છે અને બોલી લગાવવા માટે pmmementos.gov.in પર ઓનલાઇન 2 ઓક્ટોબર, 2025 સુધી ખુલ્લું છે.
