લાખો લોકો મહાકુંભમાં સ્નાન કરવા માટે પ્રયાગરાજ પહોંચી રહ્યા છે. અત્યાર સુધીમાં 11.47 કરોડથી વધુ લોકોએ પવિત્ર સંગમમાં સ્નાન કર્યું છે અને સંખ્યા સતત વધી રહી છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પવિત્ર સ્નાન કરવાથી વ્યક્તિના તમામ પાપ ધોવાઇ જાય છે અને તેને મૃત્યુ પછી મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે. સ્નાન ઉપરાંત પંચકોશી પરિક્રમાને શાસ્ત્રોમાં મોક્ષનો માર્ગ પણ કહેવામાં આવ્યો છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જો કોઈ વ્યક્તિ પંચકોશી પરિક્રમા કરે છે, તો તેનો આત્મા શુદ્ધ થાય છે અને તે નિશ્ચિત છે કે તેને મોક્ષ પ્રાપ્ત થશે.
પંચકોશી પરિક્રમા એ તીર્થરાજા પ્રયાગની આસપાસનો એક વિશેષ પ્રવાસ છે, જે લગભગ 60 કિમી (20)માં ફેલાયેલો છે. તેમાં 3 મુખ્ય વેદીઓનો સમાવેશ થાય છે: અંતર્વેદી, મધ્યવેદી અને બહિરવેદી. આ પરિક્રમા સંગમ ઘાટ, ગંગા-યમુના ઘાટ, પ્રયાગનું તીર્થસ્થળ, કુંભ ક્ષેત્ર અને ઘણા પૌરાણિક આશ્રમોમાંથી પસાર થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પ્રયાગરાજનો આ કુંભ 144 વર્ષ પછી એક શુભ સંયોગમાં થયો છે. આવી સ્થિતિમાં જે વ્યક્તિ આ મહાકુંભમાં સ્નાન કરીને પંચકોશીની પરિક્રમા કરે છે તેને સન્યાસી જેટલું જ ફળ મળે છે.
પરિક્રમાના ફાયદા શું છે?
પંચકોશી પરિક્રમા કરવાથી વ્યક્તિ આધ્યાત્મિક શાંતિ અને પવિત્રતાનો સુખદ અનુભવ મેળવે છે. આ વાસના, ક્રોધ, આસક્તિ, અભિમાન અને લોભના પાંચ દૂષણોથી પણ મુક્તિ આપે છે. આમ કરવાથી તમામ પવિત્ર સ્થળોની મુલાકાત લેવાનું પુણ્ય મળે છે અને જીવનમાં સુખ-સમૃદ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય છે.