By ઝોહો કોર્પોરેશનના મુખ્ય વૈજ્ઞાનિક ધર વેમ્બુએ વૈશ્વિક નાણાકીય સ્થાપત્યનું એક ભયાનક ચિત્ર દોર્યું છે. X પર એક વિગતવાર પોસ્ટમાં, તેમણે અડધી સદીથી આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારને ટેકો આપતી સિસ્ટમને “પત્તાના ઘર” તરીકે વર્ણવી હતી, જે ખતરનાક રીતે યુએસ દેવા પર આધાર રાખે છે.
હાલના સંકટને સમજવા માટે, એ સમજવું ઉપયોગી છે કે વૈશ્વિક સિસ્ટમ છેલ્લા 50 વર્ષથી કેવી રીતે કામ કરી રહી છે, તેવું તેમણે લખ્યું હતું. યુએસએ નિકાસ કરતાં ઘણું વધારે આયાત કર્યું અને ડોલર જારી કર્યા હતા, તે ડોલર ગુણાકાર થયા અને આવા વૈશ્વિક ડોલર લગભગ તમામ વૈશ્વિક વેપાર અને રાષ્ટ્રો વચ્ચે લગભગ તમામ વૈશ્વિક રોકાણને ‘નિધિ’ બનાવે છે.
વેમ્બુએ સમજાવ્યું કે, આ સિસ્ટમને કારણે અમેરિકાને કાયમી દેવું સહન કરવું પડ્યું, વૈશ્વિક વેપારને ટેકો આપવા માટે તેની પોતાની ઔદ્યોગિક શક્તિનું અસરકારક રીતે બલિદાન આપવું પડ્યું. તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે આ અસંતુલન હવે તૂટવાના તબક્કામાં પહોંચી રહ્યું છે.
વેમ્બુના મતે, બ્રેટન વુડ્સ પછીની નાણાકીય વ્યવસ્થા હંમેશા ખામીયુક્ત રહી છે. 1985ના પ્લાઝા એકોર્ડનો ઉલ્લેખ કરતા, તેમણે યાદ કર્યું કે તે સમયે પણ, અમેરિકા જાપાન અને જર્મની જેવા નિકાસ-ભારે રાષ્ટ્રોની ભૂમિકાઓ સામે વેપાર અસંતુલનનો સામનો કરી રહ્યું હતું જે હવે ચીન દ્વારા પ્રતિબિંબિત થાય છે.
1985 સુધી પણ સિસ્ટમને ભારે ઘર્ષણનો સામનો કરવો પડ્યો હતો કારણ કે યુએસ ઉત્પાદકો ઓછી કિંમતની આયાત દ્વારા સ્પર્ધામાં હતા…જાપાન પણ યુએસમાં તેની નિકાસ ‘સ્વૈચ્છિક રીતે’ રોકવા સંમત થયું હતું.
