એપ્રિલમાં ITR ફાઈલ કરવી કે 31 જુલાઈ સુધી રાહ જોવી, જાણો  તમારા માટે શું રહેશે યોગ્ય?

આવકવેરા વિભાગે આ વર્ષે એપ્રિલમાં જ ITR ફાઇલ કરવા માટે ફોર્મ અને સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ કરાવી છે. સામાન્ય રીતે આ કામ નાણાકીય વર્ષની શરૂઆતમાં નહીં પરંતુ પાછળથી કરવામાં આવે છે. પરંતુ આનો અર્થ એ નથી કે તમામ કરદાતાઓ તેમની ITR પાછળથી ફાઇલ કરશે. કેટલાક લોકો તે પહેલા પણ કરી શકે છે. ઘણા લોકો નાણાકીય વર્ષની શરૂઆતમાં એટલે કે એપ્રિલ-મેમાં ITR ફાઈલ કરે છે. પરંતુ તમારે એપ્રિલ કે જુલાઈ મહિનામાં ITR ક્યારે ફાઈલ કરવી જોઈએ. ચાલો જાણીએ આ પ્રશ્નનો જવાબ-

ઘણા પગારદાર વર્ગના કરદાતાઓ અત્યારે આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરી શકશે નહીં. કારણ કે TDS એમ્પ્લોયર (પગાર પર ટેક્સ કપાત માટે) અને બેન્કો (FD વ્યાજ પર TDS માટે) 30 એપ્રિલ સુધી ચૂકવશે. ટેક્સ નિષ્ણાતો કહે છે કે કંપનીઓ 31 મે પછી જ ફોર્મ-16 અને TDS પ્રમાણપત્રો આપવાનું શરૂ કરે છે. તે પછી જ, જેઓ પગારદાર વર્ગો અને એફડી પર વ્યાજ મેળવે છે તેઓ આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરી શકે છે. ફોર્મ-16 એ એમ્પ્લોયર દ્વારા કર્મચારીઓને આપવામાં આવેલ TDS કપાતનું પ્રમાણપત્ર છે.

જો એવું માની લેવામાં આવે કે કોઈ વ્યક્તિએ પોતે TDS સંબંધિત માહિતી કાઢી છે અને તેને સુરક્ષિત રીતે રાખી છે. તેના પર નિષ્ણાતો કહે છે કે આ કરવું મુશ્કેલ છે. આ માટે તમારે ટેક્સ સંબંધિત બાબતોમાં ખૂબ જ હોશિયાર બનવું પડશે. નિષ્ણાતો સલાહ આપે છે કે તમારે થોડો સમય રાહ જોવી જોઈએ અને ફોર્મ-16 આવવાની રાહ જોવી જોઈએ. આ એટલા માટે છે કારણ કે જો તમારી ગણતરી અને ફોર્મ-16 વચ્ચે કોઈ તફાવત હોય, તો આવકવેરા વિભાગ તમને પ્રશ્નો પૂછી શકે છે. કોઈપણ મુશ્કેલીથી બચવા માટે, રાહ જોવી એ વધુ સારો વિકલ્પ છે.

કંપની તમારા પગારમાંથી જે TDS કાપે છે અને જ્યાં સુધી તે રિટર્ન ફાઇલ ન થાય ત્યાં સુધી આવકવેરા વિભાગ તમારા રિટર્નની પ્રક્રિયા કરશે નહીં. પરંતુ ચોક્કસ પ્રકારના કરદાતા એપ્રિલમાં રિટર્ન ફાઇલ કરી શકે છે. આ લોકોમાં NRI અને એવા લોકોનો સમાવેશ થાય છે જેમની પાસે ભારતમાં પ્રોપર્ટી વેચવાથી મૂડી લાભ સિવાય આવકનો બીજો કોઈ સ્ત્રોત નથી. જો TDS રિટર્ન પહેલાથી જ ફાઇલ કરવામાં આવ્યું હોય તો વ્યક્તિ એપ્રિલમાં રિટર્ન ફાઇલ કરવાથી ફાયદો મેળવી શકે છે. આમ કરવાથી રિટર્નની પ્રક્રિયા ઝડપી થશે અને જો વધુ ટેક્સ કાપવામાં આવ્યો હશે તો રિફંડ પણ ઝડપથી મળશે.

ટેક્સ નિષ્ણાત આશિષ મિશ્રા કહે છે કે એપ્રિલમાં રિટર્ન ફાઈલ કરવાની ઉતાવળ ન કરવી જોઈએ. પરંતુ જુલાઇના છેલ્લા અઠવાડિયા પહેલા બને તેટલી વહેલી તકે ભરો. 31 જુલાઈ પહેલા રિટર્ન ફાઈલ કરીને તમે છેલ્લી ઘડીની સમસ્યાઓ અને ભીડથી બચી શકો છો. તમારા રિટર્નની જેટલી ઝડપથી પ્રક્રિયા થશે, તમારા પૈસા (જો રિફંડ કરવામાં આવશે) તેટલા જલ્દી પાછા આવશે અને તમે તેનો ઉપયોગ કરી શકશો.

આશિષ મિશ્રા કહે છે કે જો તમારી TDS કપાત નાણાકીય વર્ષ 2023-2024 ના છેલ્લા ક્વાર્ટરમાં કરવામાં આવી હોય, તો તમારે 31 મે પછી જ રિટર્ન ભરવાનું શરૂ કરવું જોઈએ. આ સમયમર્યાદા છે જ્યારે TDS ચૂકવતી કંપનીઓ તેમના રિટર્ન ફાઇલ કરે છે. આ પછી કંપનીઓ TDS પ્રમાણપત્ર અથવા ફોર્મ-16 સબમિટ કરવા માટે 15 દિવસનો સમય લઈ શકે છે. તેથી, તમારા માટે 15 જૂન પછી રિટર્ન ભરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવી વધુ સારું રહેશે.