ભારત એકવાર ફરી રચશે ઈતિહાસ, ચંદ્રયાન-4 માટે જબરદસ્ત યોજના; ISRO પહેલીવાર કરશે આ કારનામું

ભારત અવકાશની દુનિયામાં વધુ એક ઈતિહાસ રચવા માટે તૈયાર છે. આ વખતે ઇસરો અવકાશની દુનિયામાં એવું કંઈક કરશે, જે આજ સુધી કોઈ નથી કરી શક્યું. હા, ચંદ્રયાન-4ને લઈને નવીનતમ અપડેટ સામે આવી છે. ISRO તેના પ્રક્ષેપણ માટે તૈયાર છે, પરંતુ આ વખતે પ્રક્ષેપણ અલગ રીતે કરવામાં આવશે. પ્લાન તૈયાર છે અને વર્ષ 2026 સુધીમાં ચંદ્રયાન-4 લોન્ચ કરવામાં આવશે. ઈસરોના ચીફ સોમનાથે ખુદ આ અંગે માહિતી આપી અને જણાવ્યું કે ચંદ્રયાન-4ને લઈને ઈસરોએ શું પ્લાન બનાવ્યો છે? ચાલો જાણીએ શું તૈયારીઓ ચાલી રહી છે?

ઈસરોના વડાએ કહ્યું કે ચંદ્રયાન-4ને બે ભાગમાં લોન્ચ કરવામાં આવશે. બંને ભાગોને લોન્ચ કર્યા પછી, તે અવકાશમાં જોડવામાં આવશે. જો ISRO આ પ્રયોગમાં સફળ થશે તો ભારત આવું કરનાર વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બની જશે. ચંદ્રયાન-4નું લેન્ડર ઈસરો દ્વારા બનાવવામાં આવી રહ્યું છે અને તેનું રોવર જાપાનમાં બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. ચંદ્રયાન-4 ચંદ્રના શિવશક્તિ પોઈન્ટ પર ઉતરશે. ચંદ્રયાન-3 પણ આ જગ્યાએ લેન્ડ થયું હતું. આ મિશન ચંદ્રની માટીના નમૂના સાથે પરત ફરશે.

ઈસરોના ચીફે કહ્યું કે, ભારતના ઈન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન અને અનેક સ્પેસ મિશન અવકાશમાં અલગ-અલગ ભાગોને એસેમ્બલ કરીને બનાવવામાં આવ્યા છે, પરંતુ પહેલીવાર અવકાશયાનને અંતરિક્ષમાં જ એસેમ્બલ કરીને બનાવવામાં આવશે. દિલ્હીમાં એક કાર્યક્રમ દરમિયાન ઈસરોના ચીફ સોમનાથે આ આયોજન વિશે જણાવ્યું અને કહ્યું કે અંતરિક્ષમાં અવકાશયાન બનાવીને ભારત ચંદ્ર પર ઉતરતા પહેલા જ ઈતિહાસ રચશે.

ઈસરોના વડાએ કહ્યું કે આ વખતે ચંદ્રયાન-4ના નિર્માણ પર વિશેષ કામ કરવામાં આવ્યું છે. એકમાત્ર ઉદ્દેશ્ય એ છે કે ચંદ્રમાંથી પૃથ્વી પર નમૂનાઓ કેવી રીતે લાવવા? આ પ્રયાસના ભાગરૂપે, ઈસરોએ અવકાશમાં જ ડોકીંગ (અવકાશયાનના વિવિધ ભાગોને જોડવાનું) કરવાનું નક્કી કર્યું છે. આ વખતે ડોકીંગ એવી રીતે થશે કે પહેલા અવકાશયાન તૈયાર કરવામાં આવશે.

પછી પરિભ્રમણ કરતી વખતે, એક ભાગ મુખ્ય અવકાશયાન અને જમીનથી અલગ થઈ જશે, જ્યારે બીજો ભાગ ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં રહેશે. જ્યારે ઉતરાણનો ભાગ ચંદ્રના નમૂનાઓ સાથે બહાર આવે છે, ત્યારે તે ડોક કરશે અને પરિભ્રમણ કરતા ભાગ સાથે જોડાશે. ઈસરોને આજ સુધી અવકાશમાં ડોકીંગ ઓપરેશન હાથ ધરવાની કોઈ જરૂર પડી નથી, પરંતુ SPADEX (સ્પેસ ડોકિંગ પ્રયોગ) પ્રથમ વખત ઈસરોની ક્ષમતાઓનું પરીક્ષણ કરશે.

ઈસરોના વડાએ કહ્યું કે ચંદ્રયાન-4 મિશનનો પ્રસ્તાવ ટૂંક સમયમાં સરકારને મંજૂરી માટે મોકલવામાં આવશે. ISROના વિઝન-2047માં સમાવિષ્ટ 4 પ્રોજેક્ટમાંથી આ એક છે. આ પ્રોજેક્ટ્સમાં 2035 સુધીમાં ભારતનું પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન, ઈન્ડિયન સ્પેસ સ્ટેશન (BAS) બનાવવાનો અને 2040 સુધીમાં ચંદ્ર પર માનવ મોકલવાનો પણ સમાવેશ થાય છે.