જ્યારે પણ આપણે અવકાશ વિશે વાત કરીએ છીએ, ત્યારે આપણા મનમાં અસંખ્ય રહસ્યો ઘૂમવા લાગે છે. બ્રહ્માંડમાં છુપાયેલા આ રહસ્યોને સમજવા માટે વૈજ્ઞાનિકો સતત નવા મિશન પર કામ કરી રહ્યા છે. તાજેતરમાં, નાસાએ એક નવું મિશન લોન્ચ કરવાની તૈયારી કરી છે જેને ‘પાન્ડોરા મિશન’ નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ મિશન આપણા સૌરમંડળની બહારના ગ્રહો (એક્સોપ્લેનેટ્સ) અને અવકાશના અન્ય રહસ્યોને સમજવામાં મદદ કરશે. એજન્સીએ જાહેરાત કરી છે કે આ ટેલિસ્કોપ એલોન મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સ દ્વારા અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે.
નાસાનું પેન્ડોરા મિશન શું છે?
પેન્ડોરા મિશન એ નાસાનો એક મહત્વાકાંક્ષી અવકાશ ટેલિસ્કોપ પ્રોજેક્ટ છે, જે ખાસ કરીને બાહ્ય ગ્રહો અને તેમની વાતાવરણીય રચનાનો અભ્યાસ કરવા માટે રચાયેલ છે. આ મિશનનો હેતુ એ શોધવાનો છે કે શું પૃથ્વી સિવાય અન્ય કોઈ ગ્રહ પર જીવનની શક્યતાઓ હોઈ શકે છે. પેન્ડોરા મિશન અવકાશી પદાર્થોના વાતાવરણનો વિગતવાર અભ્યાસ કરવા માટે અદ્યતન ટેલિસ્કોપ ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરશે.
પેન્ડોરા શું કરશે?
આ ટેલિસ્કોપ 20 જાણીતા એક્સોપ્લેનેટ્સ (આપણા સૌરમંડળની બહારના ગ્રહો) પર નજર રાખશે. તે 2025 ના અંત સુધીમાં લોન્ચ થવાની ધારણા છે, અને એક વર્ષ સુધી આ રહસ્યમય ગ્રહોની ઊંડાણપૂર્વક તપાસ કરશે. ૧૭ ઇંચના એલ્યુમિનિયમ ટેલિસ્કોપથી સજ્જ, ‘પાન્ડોરા’ દૂરના તારાઓમાંથી પ્રકાશ એકત્રિત કરશે અને ગ્રહના વાતાવરણના ઇન્ફ્રારેડ સ્પેક્ટ્રા એકત્રિત કરશે. દરેક ગ્રહનું 24 કલાક માટે 10 વખત અવલોકન કરવામાં આવશે. આ મિશનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય આ ગ્રહોના વાતાવરણમાં હાઇડ્રોજન અને પાણી જેવા તત્વો શોધવાનો છે, જે જીવનની શક્યતા માટે મહત્વપૂર્ણ સંકેતો હોઈ શકે છે.
મિશનના મુખ્ય મુદ્દાઓ
- એક્ઝોપ્લેનેટનો અભ્યાસ – આ મિશન હજારો પ્રકાશવર્ષ દૂર સ્થિત ગ્રહોના વાતાવરણની રચનાની તપાસ કરશે.
- ટ્રાન્ઝિટ અને સ્પેક્ટ્રોસ્કોપી તકનીકો – આ મિશન ગ્રહોની રચના અને વાયુ રચનાને સમજવા માટે ટ્રાન્ઝિટ પદ્ધતિ અને સ્પેક્ટ્રોસ્કોપીનો ઉપયોગ કરશે.
- કોસ્મિક રેડિયેશનનો અભ્યાસ – આ મિશન અવકાશમાં હાજર રેડિયેશનનો પણ અભ્યાસ કરશે, જે બ્રહ્માંડની ઊંડાઈને સમજવામાં મદદ કરશે.
- શ્યામ દ્રવ્ય અને શ્યામ ઊર્જાની તપાસ – વૈજ્ઞાનિકોને આશા છે કે આ મિશન શ્યામ દ્રવ્ય અને શ્યામ ઊર્જા જેવા રહસ્યો પર પણ પ્રકાશ પાડી શકશે.
પેન્ડોરા મિશનના શું ફાયદા થશે?
૧. પૃથ્વી સિવાય અન્યત્ર જીવનની શક્યતા શોધવામાં મદદ
પેન્ડોરા મિશનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય અન્ય ગ્રહોની વાતાવરણીય પરિસ્થિતિઓનો અભ્યાસ કરવાનો છે. આનાથી આપણને સમજવામાં મદદ મળશે કે કયા ગ્રહો જીવન માટે યોગ્ય હોઈ શકે છે.
2. નવા બાહ્ય ગ્રહોની શોધ
આ મિશન આપણા સૌરમંડળની બહાર હજારો નવા એક્સોપ્લેનેટ શોધી શકે છે, જે બ્રહ્માંડની વિવિધતાને સમજવામાં મદદ કરશે.
૩. બ્રહ્માંડની રચના અને ઉત્ક્રાંતિને સમજવામાં મદદ કરો
બ્રહ્માંડના પ્રારંભિક તબક્કામાં વાયુઓ, ગ્રહો અને અન્ય પદાર્થો કેવી રીતે રચાયા તે પ્રશ્ન હંમેશા વૈજ્ઞાનિકો માટે રહસ્ય રહ્યો છે. આ રહસ્ય ઉકેલવા માટે પેન્ડોરા મિશન એક મોટું પગલું સાબિત થઈ શકે છે.
૪. અવકાશ ટેકનોલોજીમાં નવીનતા
પેન્ડોરા મિશનમાં ઉપયોગમાં લેવાતી નવી ટેકનોલોજી ભવિષ્યના અન્ય અવકાશ મિશન માટે પણ માર્ગ મોકળો કરશે. આ મિશન અવકાશ ટેકનોલોજીમાં ઘણી નવી નવીનતાઓ લાવશે, જેનાથી ભવિષ્યમાં વધુ સચોટ મિશન મોકલવાનું શક્ય બનશે.
