મહા કુંભ મેળાની ભવ્યતા વિશે સર્વત્ર ચર્ચા છે. કડકડતી ઠંડી બાદ લાખો લોકો ગંગા, યમુના અને અદ્રશ્ય સરસ્વતીના સંગમમાં સ્નાન કરી રહ્યા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કુંભ દરમિયાન નદીમાં સ્નાન કરવાથી મનુષ્યના તમામ પાપો ધોવાઇ જાય છે. મહાકુંભમાં બ્રહ્મમુહૂર્તમાં સ્નાન કરવું ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. આ સમય દરમિયાન ભગવાન શિવ અને વિષ્ણુનું ધ્યાન અને પૂજા કરવી જોઈએ. નદીમાં સ્નાન કર્યા પછી, નદીનું જળ સૂર્ય અને શિવલિંગને અર્પણ કરવું જોઈએ.
માઘના આ ઠંડા મહિનામાં ઠંડા પાણીથી સ્નાન કરવું એ પણ એક પ્રકારનું તપ માનવામાં આવે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ અસહાય અથવા બીમાર હોય અથવા અન્ય કોઈ કારણોસર મહા કુંભ સ્નાનમાં ભાગ લઈ શકતો નથી, તો તેણે અહીં જણાવેલી કેટલીક પદ્ધતિઓ અપનાવવી જોઈએ, જે તેને તીર્થયાત્રા જેવું જ ફળ આપશે.
જો તમે નદીમાં સ્નાન કરી શકતા ન હોવ તો તમારે શું કરવું જોઈએ?
જો તમે આ મહાકુંભમાં નદી કિનારે જઈ શકતા નથી, તો તમારે ઘરમાં રાખેલા ગંગા જળને પાણીથી ભરેલી ડોલમાં મિક્સ કરીને સ્નાન કરવું જોઈએ.
ધારો કે તમારી પાસે ગંગાનું પાણી નથી તો બધી પવિત્ર નદીઓ પર ધ્યાન કરો અને સ્નાન કરો.
વધુમાં, વ્યક્તિએ સ્નાન દરમિયાન ‘ગંગે ચા યમુને ચૈવ ગોદાવરી સરસ્વતી’ પ્રાર્થના કરવી જોઈએ. નર્મદે સિંધુ કાવેરી જલ’સ્મિંસનિધિ કુરુ.’ મંત્રનો જાપ કરવો જોઈએ.
આ પછી સૂર્ય ભગવાનને અર્ઘ્ય ચઢાવવું જોઈએ અને ઓમ સૂર્યાય નમઃ મંત્રનો જાપ કરવો જોઈએ. શિવલિંગ પર જળ પણ ચઢાવો.
આ પછી વ્યક્તિએ ઘરના મંદિરમાં પણ પૂજા કરવી જોઈએ. પૂજા પછી કોઈ વસ્તુનું દાન કરવાથી પણ શુભ ફળ મળી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં જરૂરિયાતમંદોને પૈસા, અનાજ, અન્ન અને કપડાંનું દાન કરો.