જેમ્સ વેબ ટેલિસ્કોપે કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ધરાવતા બાહ્ય ગ્રહોના વાતાવરણની પ્રથમ છબીઓ કેપ્ચર કરી

જેમ્સ વેબ સ્પેસ ટેલિસ્કોપ (JWST) એ અત્યાર સુધી બનેલી સૌથી શક્તિશાળી વેધશાળા છે અને તે અવકાશના અદ્ભુત ફોટા કેપ્ચર કરતી રહે છે જે ઘણીવાર અવકાશી ઉત્સાહીઓ માટે આશ્ચર્યજનક હોય છે અને આ વખતે તેણે એક્ઝોપ્લેનેટ સંશોધનમાં એક નવો સીમાચિહ્ન હાંસલ કર્યો છે. આ સંશોધન પૃથ્વીની બહાર જીવનની શક્યતા સાથે જોડાણો શોધવામાં મદદ કરી શકે છે.

ટેલિસ્કોપે આપણા સૌરમંડળની બહારના ગ્રહોની સીધી છબીઓ કેપ્ચર કરી છે જેમાં વાતાવરણમાં કાર્બન ડાયોક્સાઇડ હોય છે. વેબે તેના ગેસ જાયન્ટ્સની વાતાવરણીય રચના જ જાહેર કરી નથી, પરંતુ તેમની રચના પ્રક્રિયા પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો છે. આનાથી દૂરના વિશ્વોના રહસ્યો ઉઘાડવામાં JWST ની અણધારી ક્ષમતાઓ પણ દર્શાવવામાં આવી છે. કાર્બન અને ઓક્સિજન જેવા તત્વો સાથે કાર્બન ડાયોક્સાઇડની શોધ, આ ગ્રહો કેવી રીતે વિકસિત થયા તેની માહિતી આપી શકે છે અને આપણી પોતાની બહારના ગ્રહ પ્રણાલીઓ વિશેની આપણી સમજણમાં પણ વધારો કરી શકે છે.

જેમ્સ વેબ સ્પેસ ટેલિસ્કોપના નીયર-ઇન્ફ્રારેડ કેમેરા (NIRCam) એ પ્રકાશના વિવિધ રંગો બતાવીને અને તેમના વાતાવરણમાં તફાવતો બતાવીને ગ્રહોની વિગતવાર છબીઓ કેપ્ચર કરવામાં મદદ કરી. HR 8799 સિસ્ટમમાં, સૌથી નજીકનો ગ્રહ, HR 8799 e, તેના તારાથી 1.5 અબજ માઇલ દૂર ભ્રમણ કરે છે જે આપણા સૌરમંડળમાં શનિ અને નેપ્ચ્યુનની ભ્રમણકક્ષા વચ્ચેના અંતર જેટલું જ છે. સૌથી દૂરનો ગ્રહ, HR 8799 b, 6.3 અબજ માઇલ દૂર ભ્રમણકક્ષા કરે છે, જે સૂર્યથી નેપ્ચ્યુનના અંતર કરતાં બમણા કરતાં વધુ છે. આ ઉપરાંત, વેબે 97 પ્રકાશ-વર્ષ દૂર સ્થિત અન્ય એક સિસ્ટમ, 51 એરિડાનીમાં ગ્રહોનો પણ અભ્યાસ કર્યો હતો.

શોધાયેલા લગભગ 6,000 એક્સોપ્લેનેટ્સમાંથી, તેમના તારાઓની તુલનામાં તેમની ઝાંખપને કારણે તેમની માત્ર થોડી છબીઓ સીધી રીતે કેપ્ચર કરવામાં આવી છે. ટેલિસ્કોપે વાયુઓ દ્વારા શોષાયેલી ચોક્કસ તરંગલંબાઇ પર ઇન્ફ્રારેડ પ્રકાશ શોધીને તેમની છબીઓ કેપ્ચર કરી. વેબે શોધી કાઢ્યું કે HR 8799 ગ્રહોમાં કાર્બન અને ઓક્સિજન જેવા વધુ ભારે તત્વો છે જે અગાઉ વિચાર્યા કરતા હતા.