By પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના કાર્યકાળનું આ ૧૧મું વર્ષ છે. આ ૧૧ વર્ષ દરમિયાન, તેમણે અનેક કલ્યાણકારી યોજનાઓ શરૂ કરી છે, ખાસ કરીને માતાઓ, બહેનો અને પુત્રીઓ માટે, જેણે દેશભરમાં લાખો મહિલાઓને સશક્ત બનાવી છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, મોદી સરકારે મહિલાઓ અને છોકરીઓ માટે અનેક લાભદાયી યોજનાઓ શરૂ કરી છે જેણે તેમના જીવનમાં પરિવર્તન લાવ્યું છે. આ યોજનાઓએ મહિલાઓને શિક્ષણ, આરોગ્ય, નાણાકીય સહાય અને સામાજિક સુરક્ષા પૂરી પાડી છે. ચાલો જાણીએ તે ખાસ યોજનાઓ વિશે જેણે મહિલાઓના સપના અને આકાંક્ષાઓને પાંખો આપી છે.
બેટી બચાવો, બેટી પઢાઓ યોજના મોદી સરકારની એક મુખ્ય પહેલ છે જે ભારતમાં છોકરીઓના જીવનને સુધારવામાં મદદ કરી રહી છે. 2015 માં શરૂ કરાયેલ, આ યોજના બાળ લિંગ ગુણોત્તર સુધારવા અને છોકરીઓના શિક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય છોકરીઓ પ્રત્યે સામાજિક વલણ બદલવાનો અને તેમને સશક્ત બનાવવાનો છે.
ઉડાન યોજના – CBSE ઉડાન યોજના 2014 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય પ્રતિષ્ઠિત એન્જિનિયરિંગ સંસ્થાઓમાં મહિલા વિદ્યાર્થીઓની ઓછી નોંધણીને દૂર કરવાનો અને શાળા શિક્ષણ અને એન્જિનિયરિંગ પ્રવેશ પરીક્ષાઓ વચ્ચેના શિક્ષણના અંતરને દૂર કરવાનો છે. આ યોજના હેઠળ, દેશની પ્રતિષ્ઠિત એન્જિનિયરિંગ કોલેજોમાં પ્રવેશ પરીક્ષાઓની તૈયારી કરવા માટે ધોરણ 11 અને 12 માં અભ્યાસ કરતી વખતે મહિલા વિદ્યાર્થીઓને વર્ચ્યુઅલ વર્ગો અને અભ્યાસ સામગ્રી દ્વારા મફત ઑફલાઇન/ઓનલાઇન સંસાધનો પૂરા પાડવામાં આવે છે.
સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના (SSY) એ છોકરીઓના ભવિષ્યને આર્થિક રીતે સુરક્ષિત કરવાના હેતુથી એક બચત યોજના છે. 2015 માં શરૂ કરાયેલ, સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજનાનો હેતુ છોકરીઓના ભવિષ્ય માટે બચતને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ યોજના હેઠળ, 10 વર્ષથી ઓછી ઉંમરની છોકરીઓના નામે બેંક ખાતા ખોલી શકાય છે. આ ખાતું છોકરીના માતાપિતા અથવા કાનૂની વાલી દ્વારા ખોલી શકાય છે. નાણાકીય વર્ષમાં ઓછામાં ઓછી ₹250 અને મહત્તમ ₹1.5 લાખ જમા કરાવી શકાય છે. આ યોજના આકર્ષક વ્યાજ દરો પ્રદાન કરે છે, જે સરકાર દ્વારા સમયાંતરે નક્કી કરવામાં આવે છે.
લખપતિ દીદી યોજના – આ યોજના 15 ઓગસ્ટ, 2023 ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી. તે ગ્રામીણ ભારતમાં મહિલાઓને આર્થિક રીતે સશક્ત બનાવવાની પહેલ છે. આ યોજના હેઠળ, સરકાર ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તારોમાં રહેતી મહિલાઓને પોતાનો વ્યવસાય શરૂ કરવા અને સારી આવક મેળવવાની તકો પૂરી પાડી રહી છે.
પ્રધાનમંત્રી માતૃ વંદના યોજના – ૨૦૧૭ માં શરૂ કરાયેલ, આ યોજનાનો હેતુ ગર્ભવતી અને સ્તનપાન કરાવતી મહિલાઓને નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવાનો છે. જાન્યુઆરી ૨૦૨૫ સુધીમાં, ૩.૮૧ કરોડ મહિલાઓને ₹૧૭,૩૬૨ કરોડનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું છે. આ યોજના હેઠળ, પહેલી વાર માતા બનનારી મહિલાઓને ₹૫,૦૦૦ ની નાણાકીય સહાય આપવામાં આવે છે. આ રકમ ત્રણ હપ્તામાં સીધી લાભાર્થીના બેંક ખાતામાં જમા કરવામાં આવે છે. જો કોઈ મહિલા બીજી ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન પુત્રીને જન્મ આપે છે, તો ₹૬,૦૦૦ ની એકમ રકમ આપવામાં આવે છે. એ નોંધવું જોઈએ કે આ રકમ ફક્ત પુત્રીના જન્મ પર જ ઉપલબ્ધ છે.
પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજના (પીએમ ઉજ્જવલા યોજના) એ મોદી સરકારની મહત્વાકાંક્ષી યોજનાઓમાંની એક છે. તેનાથી ગ્રામીણ મહિલાઓના જીવનમાં, ખાસ કરીને ગ્રામીણ વિસ્તારોની મહિલાઓના જીવનમાં નોંધપાત્ર પરિવર્તન આવ્યું છે. આ યોજના હેઠળ, ગરીબ અને ગ્રામીણ પરિવારોને મફત LPG સિલિન્ડર અને કનેક્શન આપવામાં આવ્યા હતા. આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રસોઈ માટે અશ્મિભૂત ઇંધણને બદલે LPGના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ યોજના હેઠળ, BPL પરિવારોને મફત ગેસ કનેક્શન અને 12 સબસિડીવાળા સિલિન્ડર મળે છે. અત્યાર સુધીમાં, 10 કરોડથી વધુ લોકોએ આ યોજનાનો લાભ લીધો છે.
