રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે લગભગ ત્રણ વર્ષ જૂના યુદ્ધનો અંત આવવાની આશા હવે જાગી છે. યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ વોલોડીમીર ઝેલેન્સકીએ મંગળવારે એક મુલાકાતમાં જણાવ્યું હતું કે યુક્રેન કોઈપણ સંભવિત શાંતિ વાટાઘાટોમાં રશિયા સાથે પ્રદેશની અદલાબદલી કરવાની ઓફર કરશે, અને ઉમેર્યું હતું કે યુરોપ એકલા કિવના યુદ્ધ પ્રયાસોનો બોજ સહન કરી શકે નહીં. તેનો અર્થ એ કે તે આમાં અમેરિકાને સીધું સામેલ કરવા માંગે છે.
ઝેલેન્સકીના પ્રવક્તાએ એએફપીને જણાવ્યું હતું કે ઝેલેન્સકી શુક્રવારે મ્યુનિક સુરક્ષા સમિટમાં યુએસ ઉપરાષ્ટ્રપતિ જેડી વાન્સને મળશે. આ બેઠક એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર રશિયા સાથે લગભગ ત્રણ વર્ષ લાંબા યુદ્ધનો અંત લાવવા માટે દબાણ કરી રહ્યું છે.
યુક્રેનના યુદ્ધમાં યુક્રેનને આપવામાં આવેલી અમેરિકાની સહાયની વાન્સે વારંવાર ટીકા કરી છે. “એવા અવાજો છે જે કહે છે કે યુરોપ યુક્રેનને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ વિના સુરક્ષા ગેરંટી આપી શકે છે, પરંતુ હું એવું માનતો નથી,” ઝેલેન્સકીએ મંગળવારે યુકેના અખબાર ધ ગાર્ડિયનને જણાવ્યું. ઝેલેન્સકીએ કહ્યું કે અમેરિકા વિના સુરક્ષા ગેરંટી વાસ્તવિક સુરક્ષા ગેરંટી નથી.
સમાધાન કેવું હશે?
ઝેલેન્સકીએ ગાર્ડિયનને જણાવ્યું હતું કે તેઓ રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનને રશિયાના કુર્સ્ક ક્ષેત્રમાં છ મહિના પહેલા યુક્રેન દ્વારા કબજે કરાયેલો પ્રદેશ ઓફર કરશે. “અમે એક વિસ્તારને બીજા વિસ્તારથી બદલીશું,” તેમણે કહ્યું, અને ઉમેર્યું કે તેમને ખબર નથી કે બદલામાં કયા વિસ્તારો માંગવામાં આવશે. ઝેલેન્સકીએ બધા જ ક્ષેત્રોને પોતાના માટે ખાસ ગણાવ્યા છે.
રશિયા કહે છે કે તેણે પાંચ યુક્રેનિયન પ્રદેશો – 2014 માં ક્રિમીઆ અને પછી 2022 માં ડોનેટ્સક, ખેરસન, લુગાન્સ્ક અને ઝાપોરિઝ્ઝિયા – કબજે કર્યા છે – પરંતુ તેના પર તેનું સંપૂર્ણ નિયંત્રણ નથી. કુર્સ્કના બદલામાં યુક્રેન આ વિસ્તારો પાછા લઈ શકે છે.
ટ્રમ્પ સમાધાન માટે આતુર છે
ટ્રમ્પ ઇચ્છે છે કે બંને પક્ષો એક કરાર પર પહોંચે, જેની શરતો યુક્રેનમાં ચિંતાનો વિષય બની રહી છે. ટ્રમ્પ ગાઝા યુદ્ધવિરામનો શ્રેય પણ લઈ રહ્યા છે, જોકે તેના ભંગની શક્યતા વધી ગઈ છે. ટ્રમ્પે સોમવારે કહ્યું હતું કે તેઓ ટૂંક સમયમાં તેમના ખાસ દૂત કીથ કેલોગને યુક્રેન મોકલશે. યુએસ રાષ્ટ્રપતિ સંઘર્ષનો વહેલો અંત લાવવા માટે આગ્રહ રાખી રહ્યા છે, જ્યારે ઝેલેન્સકી કોઈપણ કરારના ભાગ રૂપે વોશિંગ્ટન પાસેથી મજબૂત સુરક્ષા ગેરંટીની માંગ કરી રહ્યા છે.
કિવને ડર છે કે કોઈપણ કરાર જેમાં નાટો સભ્યપદ અથવા શાંતિ રક્ષા દળોની તૈનાતી જેવી કડક લશ્કરી શરતોનો સમાવેશ થતો નથી, તે રશિયાને નવા આક્રમણ માટે ફરીથી એકત્ર થવા અને ફરીથી સશસ્ત્ર થવાનો સમય આપશે.