અમેરિકાના પ્રતિબંધોથી ભારતના રશિયન તેલ આયાત પર અસર

અમેરિકાના પ્રતિબંધો બાદ ભારતની રશિયન તેલ આયાતમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. અમેરિકાના પ્રતિબંધોને કારણે, ભારતની રશિયન તેલ આયાત લગભગ ત્રીજા ભાગનો ઘટાડો થયો છે. નિષ્ણાતો ડિસેમ્બરમાં રશિયન તેલ આયાતમાં વધુ ઘટાડો થવાની આગાહી કરે છે, કારણ કે ભારતીય તેલ રિફાઇનરીઓ પ્રતિબંધોથી બચવા માટે અન્ય સ્ત્રોતો તરફ વળ્યા છે. ડેટા વિશ્લેષણ કંપની કેપ્લરના જણાવ્યા અનુસાર, નવેમ્બરમાં રશિયાથી ભારતની ક્રૂડ ઓઇલની આયાત સરેરાશ 1.8 મિલિયન બેરલ પ્રતિ દિવસ હતી, જે કુલ ક્રૂડ ઓઇલ આયાતના 35 ટકાથી વધુ છે. અગાઉ, ઓક્ટોબરમાં, આ આંકડો 1.5-1.6 મિલિયન બેરલ પ્રતિ દિવસ હતો. એવું માનવામાં આવે છે કે નવેમ્બરની આયાત પાંચ મહિનામાં સૌથી વધુ હતી, કારણ કે પ્રતિબંધો અમલમાં આવવાની 21 નવેમ્બરની સમયમર્યાદા પહેલાં આયાત લંબાવવામાં આવી હતી.

કેપ્લરના મુખ્ય સંશોધન વિશ્લેષક સુમિત રિટોલિયાએ જણાવ્યું હતું કે, “૨૧ નવેમ્બર પહેલા આયાત દરરોજ ૧.૯-૨ મિલિયન બેરલ હતી, કારણ કે ખરીદદારો સમયમર્યાદા પહેલા શિપમેન્ટ લાવી રહ્યા હતા. તે પછી, વોલ્યુમમાં ઘટાડો થયો. એવું લાગે છે કે પ્રતિબંધો અમલમાં આવ્યા તે પહેલાં રિફાઇનરીઓએ મોટા પ્રમાણમાં ક્રૂડ ઓઇલનો સ્ટોક કર્યો હતો.” તેમણે ઉમેર્યું હતું કે ૨૧ નવેમ્બર પછી રશિયન તેલની આયાત ઘટીને દરરોજ ૧.૨૭ મિલિયન બેરલ થઈ ગઈ છે, જે માસિક ધોરણે ૦.૫૭ મિલિયન બેરલ પ્રતિ દિવસનો ઘટાડો દર્શાવે છે. રિટોલિયાનો અંદાજ છે કે વર્તમાન લોડિંગ અને શિપિંગ પ્રવૃત્તિના આધારે, ડિસેમ્બરમાં ભારતમાં રશિયન તેલનું આગમન લગભગ ૧ મિલિયન બેરલ પ્રતિ દિવસ હશે. કેપ્લરે અગાઉ અંદાજ લગાવ્યો હતો કે રશિયન તેલની આયાત દરરોજ ઘટીને ૦.૮ મિલિયન બેરલ થઈ શકે છે અને પછી સ્થિર થઈ શકે છે.

નોંધનીય છે કે 22 ઓક્ટોબરના રોજ, યુક્રેન યુદ્ધને ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે ક્રેમલિનના સંસાધનોને ઘટાડવા માટે, અમેરિકાએ રશિયાના બે સૌથી મોટા તેલ ઉત્પાદકો, રોઝનેફ્ટ અને લુકોઇલ પર પ્રતિબંધો લાદ્યા હતા. રશિયાએ ઓક્ટોબરમાં 60 મિલિયન બેરલ ક્રૂડ ઓઇલ મોકલ્યું હતું, જેમાંથી રોઝનેફ્ટ અને લુકોઇલનો હિસ્સો 45 મિલિયન બેરલ હતો. રશિયન કંપનીઓ પર અમેરિકાના પ્રતિબંધો બાદ, રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ, HPCL-મિત્તલ એનર્જી લિમિટેડ અને મેંગલોર રિફાઇનરી અને પેટ્રોકેમિકલ્સ લિમિટેડ જેવી ભારતીય તેલ કંપનીઓએ રશિયન તેલની આયાત બંધ કરી દીધી હતી.