By મુખ્યમંત્રી સિદ્ધારમૈયાએ નાણાકીય વર્ષ 2025-26 માટે કર્ણાટક સરકારનું બજેટ રજૂ કર્યું હતું, જેમાં કુલ 4,08,647 કરોડ રૂપિયાનો અંદાજ છે. નાણાકીય સમજદારી જાળવી રાખતી વખતે બજેટ બેંગલુરુ, એકંદર માળખાગત સુવિધાઓ, ધાર્મિક ફાળવણી, સિનેમા પ્રમોશન અને મહિલા સશક્તિકરણ પર કેન્દ્રિત છે. રાજ્યનું આ સૌથી વધુ બજેટ હતું, જેમાં 4 લાખ કરોડથી વધુનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો.
સિદ્ધારમૈયાએ મહેસૂલ ખર્ચ રૂ. 3 લાખ કરોડ અને મૂડી ખર્ચ રૂ. 71,000 કરોડ કર્યો હતો. સૌથી વધુ રાજ્ય લોન સાથે, ખાધનું બજેટ 19,000 કરોડ રૂપિયા હતું.
બેંગલુરુને મોટો પ્રોત્સાહન મળે છે
કેપિટલ સિટી, બેંગલુરુને આ બજેટમાં મોટો વધારો થયો છે, તેની ગ્રાન્ટ રૂ. 3000 કરોડથી વધીને 7,000 કરોડ રૂપિયા થઈ ગઈ છે, જેમાં બ્રાન્ડ બેંગલુરુ પ્રોજેક્ટ માટે વધારાના 1,800 કરોડ છે. સરકારે શહેરમાં ટનલ રસ્તાઓ માટે રૂ. 19,000 કરોડ ફાળવ્યા છે, જેમાં કુલ 40,000 કરોડ રૂપિયાનો અંદાજ છે. 40.5 કિ.મી. ડબલ-ડેકર ફ્લાયઓવર 8,916 કરોડના ખર્ચે આયોજન કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં 120 કિ.મી. ફ્લાયઓવર અને ગ્રેડ વિભાજકોની દરખાસ્ત સાથે.
લાંબા સમયથી બાકી પેરિફેરલ રીંગ રોડ પ્રોજેક્ટ હડકો બેંક લોન દ્વારા 27,000 કરોડ રૂપિયા પ્રાપ્ત કરશે. વધુમાં, બેંગલુરુ સેફ સિટી પ્રોજેક્ટ હેઠળ, 667 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા છે, જેમાં સમગ્ર શહેરમાં 7,500 કેમેરા સ્થાપિત થયા છે.
ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ એ બજેટનું મુખ્ય કેન્દ્ર છે, જેમાં ટનલ રસ્તાઓ માટેના ભંડોળ અને બેંગલુરુમાં ડબલ-ડેકર ફ્લાયઓવર સહિતના મોટા રોકાણો, તેમજ શહેરી માળખાગત સુવિધાઓ અને નાગરિક સુવિધાઓ સુધારવા માટે ‘બ્રાન્ડ બેંગલુરુ’ પહેલ માટે ફાળવણીનો સમાવેશ થાય છે.
સિનેમાને સસ્તું બનાવવું
સિનેમાને વધુ સુલભ બનાવવાના પગલામાં, સરકારે મલ્ટિપ્લેક્સ સહિતના રાજ્યભરના તમામ શો માટે મૂવી ટિકિટના ભાવ 200 રૂપિયા પર બંધ કરી દીધા છે. કન્નડ સિનેમાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રાજ્ય સંચાલિત ઓટીટી પ્લેટફોર્મ બનાવવામાં આવશે. વધુમાં, મૈસુરુમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ફિલ્મ સિટીના વિકાસ માટે 150 એકર જમીન ફાળવવામાં આવી છે, જે 500 કરોડના ખર્ચે જાહેર-ખાનગી ભાગીદારી (પીપીપી) મોડેલ હેઠળ સ્થાપિત કરવામાં આવશે.
મહિલા સશક્તિકરણ એ બજેટનું બીજું મુખ્ય ધ્યાન છે. માતૃત્વ મૃત્યુ દર ઘટાડવા સરકારે 320 કરોડ રૂપિયા ફાળવ્યા છે. 10 શહેરી વિસ્તારોમાં ઇન્દિરા કેન્ટીન હવે મહિલા સ્વ-સહાય જૂથો દ્વારા જાળવવામાં આવશે. મહિલાઓને ઉદ્યોગસાહસિક તકો પૂરી પાડવા માટે જિલ્લા અને તાલુકા પંચાયત કચેરીઓમાં ‘અક્કા કાફે’ ની સ્થાપના કરવામાં આવશે.
આંગણવાડી કામદારો માટેના માનદમાં રૂ. 1000 અને સહાયકો માટે 750 રૂપિયાનો વધારો કરવામાં આવ્યો છે. વધુમાં, રજિસ્ટર્ડ સ્ટ્રીટ વિક્રેતાઓ માટે 1 લાખ રૂપિયા સુધીની લોન પર 8 ટકા વ્યાજ સબસિડી આપવામાં આવશે. મહિલા સ્વ-સહાય જૂથોને પણ કૃષિ, માઇક્રો-એન્ટરપ્રાઇઝ અને સમુદાય પર્યટન પહેલમાં ભાગ લેવા પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.
ધાર્મિક સંસ્થાઓ, લઘુમતીઓ માટે ફાળવણી
‘મુખ્યમંત્રી લઘુમતી કોલોની વિકાસ કાર્યક્રમ’ હેઠળ આગામી નાણાકીય વર્ષ માટે અમલીકરણ સાથે લઘુમતી સમુદાયો માટે ટેકો 1000 કરોડની ફાળવણી સાથે મજબૂત બનાવવામાં આવ્યો છે. વકફ ગુણધર્મોના સમારકામ અને નવીનીકરણ અને મુસ્લિમ દફનનાં મેદાનના સંરક્ષણ માટે 150 કરોડ રૂપિયા પૂરા પાડવામાં આવ્યા છે. આર્થિક રીતે નબળા લઘુમતી સમુદાયોને ટેકો આપવા માટે એનજીઓ દ્વારા આયોજિત સામૂહિક લગ્ન માટે સરકાર દંપતી દીઠ રૂ. 50,000 ની ઓફર કરશે.
