રિલાયન્સ-ડિઝનીની 71,196 કરોડની ડીલ અટકશે?

ભારતમાં ક્રિકેટને ધર્મનો દરજ્જો મળ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં, તેનાથી સંબંધિત કોઈપણ સિસ્ટમને સ્પર્શવું એ સળગતા અંગારાને સ્પર્શ કરવા જેવું છે. સંભવતઃ કોમ્પિટિશન કમિશન ઓફ ઈન્ડિયા આ બાબતથી વાકેફ છે. તેથી, હવે તેને ડિઝની પાસેથી સ્ટાર ઈન્ડિયાનો બિઝનેસ ખરીદવા માટે રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝના મર્જર ડીલમાં ઘણી સમસ્યાઓ જોવા મળી રહી છે.

ક્રિકેટ ચાહકોને બજારમાં એકાધિકારનો ભોગ ન બનવું પડે તેની ખાતરી કરવા માટે, CCI એ લગભગ સમગ્ર પ્રક્રિયા પૂરી થયા પછી છેલ્લી ક્ષણે રિલાયન્સ-ડિઝની ડીલ અંગે ઘણી ચિંતાઓ વ્યક્ત કરી છે, કારણ કે આ સોદો હજુ નિયમનકારી બનવાનો બાકી છે. મંજૂરીઓ રિલાયન્સ અને ડિઝનીની આ ડીલ લગભગ 8.5 બિલિયન ડોલર એટલે કે 71,196 કરોડ રૂપિયાની મોટી ડીલ છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય સમાચાર એજન્સી રોયટર્સે સૂત્રોને ટાંકીને અહેવાલ આપ્યો છે કે CCIએ રિલાયન્સ અને ડિઝની વચ્ચે ‘ક્રિકેટના પ્રસારણ અધિકારો’ને લઈને સૌથી મોટી ચિંતા વ્યક્ત કરી છે, કારણ કે ડિઝનીની સ્ટાર સ્પોર્ટ્સ ચેનલો, OTT પ્લેટફોર્મ ડિઝની + હોટસ્ટાર અને જિયો સિનેમા પાસે દેશમાં લગભગ દરેક પ્રકારની ક્રિકેટ મેચના અધિકારો છે. જેમાં ICC મેચ અને IPL મેચોનો સમાવેશ થાય છે.

સીસીઆઈને ચિંતા છે કે મર્જર બાદ નવી બનેલી કંપનીમાં બહુમતી હિસ્સો દેશના સૌથી ધનિક વ્યક્તિ મુકેશ અંબાણીની રિલાયન્સ પાસે રહેશે. તેની એકાધિકારનો લાભ લઈને, કંપની બજારમાં કિંમતો અને કિંમતો પર યુદ્ધ રમી શકે છે. તે જ સમયે, તે જાહેરાતકર્તાઓ પર તેની પકડ મજબૂત કરી શકે છે. સબ્સ્ક્રિપ્શન ફીમાં વધારાના રૂપમાં અંતિમ વપરાશકર્તાને આનો માર સહન કરવો પડી શકે છે. સીસીઆઈની આ એકમાત્ર ચિંતા નથી. તેણે રિલાયન્સ અને ડિઝની બંનેને ખાનગી રીતે પૂછ્યું છે કે આ મર્જર અંગે તપાસ શા માટે ન થવી જોઈએ. જો કે, આ અંગે ત્રણેય પક્ષોમાંથી કોઈપણ તરફથી કોઈ સત્તાવાર પ્રતિક્રિયા આવી નથી.

જો કે, અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે સીસીઆઈએ અગાઉ રિલાયન્સ અને ડિઝની બંનેને આ મર્જરને લઈને 100 થી વધુ પ્રશ્નો પૂછ્યા હતા, જેના જવાબમાં કંપનીઓએ કહ્યું હતું કે તેઓ મર્જરમાં 10 થી ઓછી ચેનલો વેચવાની યોજના ધરાવે છે, જેથી તેમને વહેલા મંજૂરી મળે. સૂત્રોનું કહેવું છે કે સીસીઆઈએ ડિઝનીને અલગથી પત્ર લખીને આ ડીલ સાથે સંબંધિત તેની ચિંતાઓ સમજાવી છે. તેમનું કહેવું છે કે આ મર્જર ડીલ બજારના અન્ય ખેલાડીઓને અસર કરશે.

આની અસર સોની, ઝી એન્ટરટેઈનમેન્ટ, નેટફ્લિક્સ અને એમેઝોન પર પડશે. મર્જર પછી, નવી કંપની પાસે લગભગ 120 ટીવી ચેનલો અને 2 OTT પ્લેટફોર્મ હશે. રિલાયન્સ વાયકોમ 18ની પણ માલિક છે.   જોકે, CCIએ બંને કંપનીઓને તપાસના પ્રશ્નોના જવાબ આપવા માટે 30 દિવસનો સમય આપ્યો છે. તે જ સમયે, નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ડીલની મંજૂરી મેળવવા માટે કંપનીઓ CCIને અન્ય ઘણી પ્રકારની છૂટ આપી શકે છે.