શું અયોધ્યા બાદ કાશી-મથુરા પર પણ આક્રમક રહેશે ભાજપા? પીએમ મોદીએ આપ્યો સંકેત

હવે આગળ શું? જ્યારથી અયોધ્યામાં રામ મંદિરનું ઉદ્ઘાટન થયું છે ત્યારથી માત્ર ભાજપ કાર્યકર્તા જ નહીં પરંતુ સામાન્ય લોકોમાં પણ તેને લઈને ઉત્સુકતા છે. જ્યારે પણ ભાજપ, આરએસએસ અને વિશ્વ હિંદુ પરિષદનો ઉલ્લેખ થાય છે ત્યારે સૂત્ર ગુંજતું હોય છે – અયોધ્યા માત્ર એક ઝલક છે, કાશી-મથુરા બાકી છે. જો તમે જુઓ તો રામ મંદિરનું નિર્માણ શરૂ થયા બાદ છેલ્લા બે વર્ષમાં કાશી અને મથુરાના મામલામાં ગતિવિધિઓ વધી છે. હવે સવાલો ઉઠી રહ્યા છે કે રામ મંદિરની સફળતા પછી શું કાશી અને મથુરા ભાજપનો આગામી એજન્ડા છે? જો કે, જ્યારે 2022માં જ્ઞાનવાપી મુદ્દો ચર્ચામાં આવ્યો, ત્યારે સંઘના વડા મોહન ભાગવતે સ્પષ્ટપણે તેમના મંતવ્યો દર્શાવ્યા હતા.

બીજી કોઈ દરખાસ્ત આવી નથી

ભાજપે 1989માં અયોધ્યામાં મંદિર નિર્માણનો પ્રસ્તાવ ઔપચારિક રીતે પસાર કર્યો હતો. પાલમપુરની બેઠક બાદ લાલકૃષ્ણ અડવાણીએ ગુજરાતના સોમનાથથી પોતાની યાત્રા શરૂ કરી હતી. હવે મંદિરનું નિર્માણ થયું છે. અત્યાર સુધી પાર્ટીએ પોતાના મેનિફેસ્ટોમાં મથુરા અને કાશી વિવાદને સામેલ કરવાનું ટાળ્યું છે. 2022માં વારાણસી અને મથુરામાં મંદિરોના દાવા અંગેના પ્રશ્નના જવાબમાં ભાજપના અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડાએ કહ્યું હતું કે વિવાદાસ્પદ ધાર્મિક બાબતોનો નિર્ણય કોર્ટ અને બંધારણ દ્વારા લેવામાં આવશે અને પાર્ટી તે નિર્ણયોને પત્ર અને ભાવનાથી અમલમાં મૂકશે.

નડ્ડાએ કહ્યું કે ભાજપે પાલમપુરમાં તેની રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણીની બેઠક દરમિયાન રામ જન્મભૂમિ પર ઠરાવ પસાર કર્યો હતો, પરંતુ તે પછી કોઈ ઠરાવ આવ્યો નથી. બીજેપી અધ્યક્ષે વધુમાં કહ્યું કે પાર્ટીનું સૂત્ર છે – સબકા સાથ, સબકા વિકાસ. એક મજબૂત રાષ્ટ્રના નિર્માણ માટે પાર્ટી બધાને સાથે લઈ જવા માંગે છે.

યુનિયનનું વલણ

RSS પહેલા જ જ્ઞાનવાપી પર પોતાનો ઈરાદો સ્પષ્ટ કરી ચુક્યું છે. 2022 માં, ભાગવતે ચેતવણી પણ આપી હતી કે આપણે દરરોજ એક નવો કેસ લાવીને આવું ન કરવું જોઈએ. શા માટે આપણે લડાઈને વધારવી જોઈએ? આપણને જ્ઞાનવાપીમાં શ્રદ્ધા છે, એ તો ઠીક પણ દરેક મસ્જિદમાં શિવલિંગ શા માટે જોઈએ? તેમણે સ્પષ્ટપણે કહ્યું હતું કે વારાણસીમાં જ્ઞાનવાપી મસ્જિદની જગ્યાએ મંદિરની માંગ માટે કોઈ આંદોલન કરવામાં આવશે નહીં. તેમણે કહ્યું છે કે અયોધ્યા આંદોલન એક અપવાદ છે અને જ્ઞાનવાપી જેવા મુદ્દાઓ વાતચીત દ્વારા ઉકેલવા જોઈએ.

1991 માં, કોંગ્રેસ સરકારે પૂજા સ્થળ (વિશેષ જોગવાઈઓ) અધિનિયમ ઘડ્યો, જે કોઈપણ પૂજા સ્થળના ધાર્મિક સ્વરૂપમાં કોઈપણ ફેરફારને અટકાવે છે. જો કે, અયોધ્યા કેસ આ કાયદાને લઈને વિવાદ રહ્યો હતો. હાલમાં જ્ઞાનવાપી કેસમાં મુસ્લિમ પક્ષનો વાંધો ફગાવી દેવામાં આવ્યો છે. તેણે કોર્ટને હિંદુ પક્ષની અરજીને ફગાવી દેવાની માંગ કરી હતી અને કહ્યું હતું કે તે 1991ના કાયદાનું ઉલ્લંઘન છે. બીજી તરફ, મથુરાની શાહી ઇદગાહ મસ્જિદના કિસ્સામાં, સુપ્રીમ કોર્ટે તાજેતરમાં મસ્જિદ સર્વેક્ષણ માટે કમિશનરની નિમણૂક કરવાના અલ્હાબાદ હાઇકોર્ટના નિર્ણય પર સ્ટે મૂક્યો હતો.

ભાજપ માટે બંને બાબતો મહત્વની છે કારણ કે મતદારોને ભગવા પાર્ટી પાસેથી ઘણી અપેક્ષાઓ છે, જે અયોધ્યામાં મંદિર જોયા બાદ વધુ મજબૂત બની છે. કોઈપણ રીતે, કાશી પીએમ નરેન્દ્ર મોદીનો લોકસભા મતવિસ્તાર છે.

જો ભાજપ મથુરામાં સફળ થાય છે, તો તે યુપીની રાજનીતિમાંથી સપાને હાંસિયામાં ધકેલી શકે છે, જેની સાથે યાદવ સમુદાયના મતદારો ઉભા હોય તેવું લાગે છે. તેઓ પોતાને ભગવાન કૃષ્ણ સાથે જોડે છે.

પીએમએ આપ્યો સંકેત

હા, ગઈકાલે અયોધ્યાના રામ મંદિર પરિસરથી પીએમ મોદીએ સંકેત આપ્યો હતો કે ભાજપ મથુરા-કાશીને લઈને આક્રમક વલણ અપનાવશે નહીં. રામ મંદિરના વ્યાપક મહત્વને સમજાવતા મોદીએ કહ્યું કે આ માત્ર વિજયનો જ નહીં પરંતુ વિનમ્રતાનો પ્રસંગ છે. રામ મંદિર સમૃદ્ધ અને વિકસિત ભારતના ઉદયનું સાક્ષી બનશે.

ટીકાકારો પર નિશાન સાધતા મોદીએ એ સમયગાળો પણ યાદ કર્યો જ્યારે ‘કેટલાક લોકો’ કહેતા હતા કે રામ મંદિર બનશે તો આગ લાગી જશે. તેમણે કહ્યું કે આવા લોકો ભારતની સામાજિક ભાવનાની પવિત્રતાને સમજી શકતા નથી. પીએમએ કહ્યું કે રામલલાના આ મંદિરનું નિર્માણ ભારતીય સમાજની શાંતિ, ધૈર્ય, પરસ્પર સૌહાર્દ અને સમન્વયનું પ્રતિક છે. આ બાંધકામ કોઈ અગ્નિને નહીં પરંતુ ઊર્જાને જન્મ આપી રહ્યું છે. મોદીએ શંકા ઉપજાવનારાઓને કહ્યું કે તેઓએ તેમના વિચારો પર પુનર્વિચાર કરવો જોઈએ. પીએમએ વધુમાં કહ્યું-

“રામ અગ્નિ નથી, રામ ઊર્જા છે
રામ વિવાદ નથી, રામ ઉકેલ છે
રામ ફક્ત આપણા નથી, રામ દરેકના છે”

સંકેત સ્પષ્ટ છે કે કાશી-મથુરાને કોર્ટના નિર્ણય પર છોડીને ભાજપ યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (યુસીસી)ની દિશામાં આગળ વધી શકે છે.