ચંદ્રયાન-૩ પાસે છે માત્ર 150 કલાક, 6 દિવસ બાદ ખત્મ થશે ચંદ્રયાન-૩ મિશન
જ્યારે ઈસરોએ ચંદ્ર પર ત્રિરંગો ફરકાવ્યો ત્યારે દરેક દેશવાસીની છાતી ગર્વથી ફૂલી ગઈ. ચંદ્રયાન-3 23 ઓગસ્ટે ચંદ્રના દક્ષિણ ભાગમાં ઉતર્યું હતું અને ત્યારથી તે ઘણા મહત્વપૂર્ણ ખુલાસાઓ કરી રહ્યું છે. પરંતુ હવે ચંદ્રયાન-3ના પ્રજ્ઞાન રોવર અને વિક્રમ લેન્ડરનો 14 દિવસનો કાર્યકાળ પૂરો થવા જઈ રહ્યો છે, એટલે કે હવે બંને પાસે માત્ર 6 દિવસ બાકી છે. ચંદ્રયાન-3 તેના છેલ્લા 6 દિવસમાં અનેક મહાન અજાયબીઓ કરી શકે છે, જે વિશ્વને ઉપયોગી થશે. ચંદ્રયાન-3 હવે ચંદ્ર પર શું કરશે તે સમજો.
ઈસરોએ 14 જુલાઈના રોજ ચંદ્રયાન-3 મિશન લોન્ચ કર્યું હતું. 23 ઓગસ્ટે વિક્રમ લેન્ડર ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતર્યો અને ઈતિહાસ રચ્યો. ચંદ્રના આ ભાગમાં પહોંચનાર ભારત વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બન્યો છે. વિક્રમ લેન્ડર અને પ્રજ્ઞાન રોવરનું જીવન માત્ર 14 દિવસનું હતું, જે ચંદ્રના એક દિવસ બરાબર છે. ચંદ્ર પર સૂર્યાસ્ત થતાં જ બંને કામ કરવાનું બંધ કરી દેશે. એટલે કે વિક્રમ-પ્રજ્ઞાન પાસે લગભગ 150 કલાક બાકી છે.
ચંદ્રયાન-3 એ અત્યાર સુધી ઓક્સિજન અને અન્ય તત્વોની હાજરી, તાપમાનમાં ફેરફાર અને ચંદ્રના દક્ષિણ ભાગમાં જુદા જુદા ખાડાઓ શોધી કાઢ્યા છે. હવે આગામી થોડા દિવસોમાં અમે ચંદ્ર પર ભૂકંપ સંબંધિત ગતિવિધિઓ, ચંદ્ર અને પૃથ્વી વચ્ચેના સંકેતનું અંતર અને જમીનમાં મળેલા કણોની તપાસ કરીશું. આનો અર્થ એ છે કે માત્ર 14 દિવસમાં ચંદ્ર પર ચંદ્રયાન-3ના ઘણા મિશન પૂર્ણ થઈ જશે.
જ્યારે ઈસરોની ટીમે આ મિશન લોન્ચ કર્યું ત્યારે તેને ખબર હતી કે તેનું આયુષ્ય માત્ર 14 દિવસનું છે. ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવને ડાર્ક ઝોન પણ કહેવામાં આવે છે, કારણ કે તે સૂર્યના સીધા સંપર્કમાં આવતો નથી અને લાંબા સમય સુધી અંધકારમય રહે છે. જો કે, સૂર્યના કિરણો ચંદ્રના એક દિવસ એટલે કે પૃથ્વીના હિસાબે 14 દિવસ સુધી અહીં પહોંચે છે, જેની મદદથી વિક્રમ લેન્ડર અને પ્રજ્ઞાન રોવર કામ કરી રહ્યા છે. ચંદ્ર પણ પરિભ્રમણ કરી રહ્યો છે, એટલે જ 14 દિવસની રાત અને 14 દિવસ સવાર હોય છે, તેની અસર ચંદ્રયાન-3 પર પણ પડી રહી છે.