ટામેટાં મોંઘાદાટ: ટામેટાં ખરીદવા માટે ભારતીઓ નેપાળ પહોચ્યા

છેલ્લા એક મહિનાથી સમગ્ર ભારતમાં ટામેટાના ભાવ આસમાને છે. ઘણી જગ્યાએ ટામેટાંના ભાવ 200 રૂપિયાને પાર પહોંચી ગયા છે. મોંઘવારીની વધતી જતી કિંમતને જોતા ઉત્તરાખંડના એક ભાગના લોકોએ સસ્તા ટામેટાં ખરીદવાનો પ્લાન બનાવ્યો છે. વાસ્તવમાં નેપાળ બોર્ડર નજીક હોવાને કારણે ભારતના લોકો ત્યાં સસ્તા શાકભાજી અને ટામેટાં ખરીદવા જાય છે. બીજી તરફ આ તકનો લાભ ઉઠાવીને નેપાળના શાકભાજીના વેપારીઓ પોતાના દેશની સરખામણીએ ભારતના લોકોને થોડા મોંઘા ભાવે વેચીને મોટી કમાણી કરી રહ્યા છે. તે પછી પણ ભારતના લોકોને નેપાળમાંથી ભારત કરતાં સસ્તો માલ મળી રહ્યો છે.

સરહદ નજીક ધારચુલા અને બનબાસામાં રહેતા લોકો ટામેટાં માટે નેપાળ જઈ રહ્યા છે, જેની કિંમત ભારતમાં વર્તમાન કિંમત કરતાં લગભગ અડધી છે. ભારતમાં ટામેટાં 130 થી 120 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાઈ રહ્યા છે, જ્યારે તેની કિંમત 100 થી 110 રૂપિયા નેપાળી રૂપિયા (જે ભારતમાં 62 થી 69 રૂપિયા છે) છે. નેપાળના દારચુલાના રહેવાસી કમલ જોશીના કહેવા પ્રમાણે, નેપાળના વેપારીઓ શાકભાજીમાંથી બમણી કમાણી કરી રહ્યા છે. નેપાળના ખેડૂતોને સમજાયું કે ચોમાસામાં સામાન્ય રીતે ભારતમાં શાકભાજીના ભાવ વધી જાય છે.

નેપાળના ખેડૂતોને સમજાયું કે ચોમાસામાં સામાન્ય રીતે ભારતમાં શાકભાજીના ભાવ વધી જાય છે. વર્ષોથી, સરકારે ખેડૂતોને ‘તેમના પાકમાં વિવિધતા લાવવા’ માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા, લોકોને અનાજને બદલે શાકભાજી ઉગાડવાનું કહ્યું. નેપાળ સરકારે ખેડૂત જૂથોની રચના કરી, તેમને બિયારણ, ખાતર અને પોલીહાઉસ પૂરા પાડ્યા અને તેમને ઘણી કૃષિ સબસિડી આપી. હવે, ઘણા નેપાળી ખેડૂતો ટામેટાં સહિત મોસમી અને બિન-સીઝન શાકભાજી ઉગાડે છે અને હવે તેઓ ભારતમાં પાકના ઊંચા ભાવથી લાભ મેળવી રહ્યાં છે. જોશીએ જણાવ્યું હતું કે આ ખેડૂતો કોબીજ અને પાલક ઉગાડે છે અને જ્યારે પણ અછત અથવા ભાવ વધારો થાય છે ત્યારે ભારતીય બજારોમાં સપ્લાય કરે છે. નેપાળ સરહદની નજીક આવેલા ઉત્તરાખંડના પિથોરાગઢ અને ચંપાવત જિલ્લામાં સીમાપાર વેપાર સામાન્ય છે. બંને બાજુના લોકો બીજા દેશના બજારોમાં જવા માટે પુલ પાર કરે છે.

પિથોરાગઢના ઝુલાઘાટના શાકભાજી વિક્રેતા અને સ્થાનિક વેપારી સંગઠનના વડા સુરેન્દ્ર કુમારે TOIને જણાવ્યું કે રહેવાસીઓ ઉપરાંત વેપારીઓએ પણ નેપાળથી ટામેટાં ખરીદવાનું શરૂ કર્યું છે. કેટલાક સ્થાનિક વેપારીઓએ તાજેતરમાં 40 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના જથ્થાબંધ દરે ટામેટાંની ખરીદી કરી હતી. સામાન્ય રીતે બટાકા, ડુંગળી વગેરે ભારતથી નેપાળ મોકલવામાં આવે છે કારણ કે આપણે તેની વધુ ખેતી કરીએ છીએ. પરંતુ હવે ભરતી પલટાઈ રહી હોય તેવું લાગી રહ્યું છે. નેપાળના વેપારીઓ ટામેટાં ખરીદવા નેપાળ જતા ભારતીયો સાથે ભારતીય રૂપિયામાં વેપાર કરવાનું પસંદ કરે છે કારણ કે તે તેમના માટે વધુ મૂલ્ય ધરાવે છે. પિથોરાગઢના ડીએમ રીના જોશીએ કહ્યું કે બંને બાજુના લોકો સામાન્ય રીતે સરહદ પાર કરે છે અને રોજિંદી જરૂરિયાતની વસ્તુઓ ખરીદે છે. સુરક્ષા એજન્સીઓ આ સામાનની તપાસ કરે છે.